Lịch sử ra đời và ý nghĩa những lá cờ Trung Quốc

Lá cờ Trung Quốc không chỉ là biểu tượng của một quốc gia, mà còn thể hiện niềm tự hào dân tộc, sự uy quyền và tôn nghiêm của đất nước Trung Quốc. Trong lịch sử phát triển, lá cờ của Trung Quốc đã có nhiều sự thay đổi, phản ánh những đổi mới về sức mạnh và giá trị tư tưởng. Mỗi lá cờ đều mang những câu chuyện lịch sử sâu sắc, nét đẹp văn hóa đặc trưng chỉ có ở đất nước này. Bạn hãy cùng TBT khám phá lịch sử ra đời và ý nghĩa những lá cờ Trung Quốc để hiểu sâu hơn về đất nước tỷ dân này.

Giới thiệu 4 lá cờ Trung Quốc trong lịch sử

Từ thời nhà Thanh và Trung Hoa Dân Quốc, Trung Quốc đã sử dụng 4 biểu tượng quốc kỳ quan trọng là cờ Hoàng Long, cờ Ba Màu, cờ Quốc Dân Đảng và cờ Ngũ Sắc.

1. 黄龙旗 – Cờ Hoàng Long

Từ xa xưa, hoàng đế được xem như thiên tử – con của trời, nên vào cuối triều đại nhà Thanh (1889-1912) hình ảnh rồng vàng đã được Từ Hi Thái Hậu lựa chọn để trở thành quốc hiệu của đất nước này. Cờ Hoàng Long hình chữ nhật, với màu vàng chủ đạo và hình ảnh con rồng ở giữa lá cờ.

Theo ngũ hành kim – mộc – thủy – hỏa – thổ, đất luôn giữ vị trí trung tâm, với màu sắc tượng trưng là vàng, đại diện cho Trung Quốc. Hình ảnh viên ngọc trai được đính trên đỉnh đầu của rồng biểu tượng cho sự giàu có, may mắn và thịnh vượng của đất nước. Lúc ban đầu, lá cờ dự định được làm thành hình tam giác, nhưng trong giai đoạn hình thành, thừa tướng cuối triều đại nhà Thanh cho rằng hình tam giác chưa đủ sự trang trọng nên quyết định thay đổi lá cờ thành hình chữ nhật.

Lá cờ Hoàng Long được treo ở khắp mọi nơi trên đất nước, tượng trưng cho sự cai trị của nhà Thanh. Tuy nhiên, cách mạng năm 1911 khiến nhà Thanh suy tàn và quốc kỳ này cũng chấm dứt trong lịch sử Trung Quốc.

2. 三色旗 – Cờ ba màu

Năm 1911, trong bối cảnh của cuộc cách mạng lật đổ triều Thanh, khi đang thảo luận về hình thức của quốc kỳ, Tôn Trung Sơn đã đưa ra đề xuất quan trọng, chuyển đổi lá cờ sang ba màu đỏ, xanh và trắng.

Tôn Trung Sơn giải thích rằng màu đỏ là biểu tượng cho máu, đại diện cho việc tưới hoa cho tổ quốc và giành độc lập dân tộc bằng chính máu của những người chiến đấu. Màu xanh tượng trưng cho bầu trời bao la của Tổ quốc, đồng nghĩa với sự theo đuổi quyền bình đẳng và tự do trong tâm hồn nhân dân.

3. 五色旗 – Cờ ngũ sắc

Năm 1912, Tôn Trung Sơn – người đang giữ chức Chủ tịch chính phủ tại Nam Kinh, đã đưa ra quyết định thay đổi quốc kỳ của Trung Hoa Dân Quốc. Cờ mới này được gọi là cờ Ngũ Sắc với các màu đặc trưng là đỏ, xanh, vàng, trắng và đen. Mỗi màu sắc đại diện cho một trong năm nhóm dân tộc chính của Trung Quốc bao gồm Hán, Mãn, Mông Cổ, Duy Ngô Nhĩ và Tây Tạng. Lá cờ này là biểu tượng cho sự đoàn kết và thống nhất giữa các nhóm dân tộc.

Cờ Ngũ Sắc được sử dụng tháng 1 năm 1912 đến tháng 12 năm 1928. Sau đó, tại cuộc Bắc chinh của Quốc dân Đảng vào ngày 17 tháng 12 năm 1928, Tôn Trung Sơn đã thay thế cờ Ngũ sắc bằng lá cờ mới với nền đỏ, bầu trời xanh và mặt trời trắng, đánh dấu một giai đoạn mới trong lịch sử quốc kỳ Trung Hoa Dân Quốc. Lá cờ mới tiếp tục thể hiện tinh thần đoàn kết, nhưng với một hình ảnh và ý nghĩa mới.

4. 国民党政府时期的中华民国国旗 – Cờ Quốc dân Đảng

Sau một khoảng thời gian kể từ khi Cờ Ngũ Sắc được chọn làm Quốc kỳ, Tôn Trung Sơn cảm thấy rằng biểu tượng này không còn phản ánh đúng tinh thần hiện đại, với 5 sọc ngang chồng lên nhau, gợi lên hình ảnh phân biệt tầng lớp xã hội, một khía cạnh của thời kỳ phong kiến.

Năm 1917, ông quyết định thay đổi quốc kỳ thành cờ Quốc dân Đảng với ba màu nền đỏ tươi, bầu trời xanh và mặt trời trắng, biểu tượng cho ba nguyên tắc của chủ nghĩa Tam Dân: Dân tộc độc lập, dân quyền tự do và dân sinh hạnh phúc.

Sau năm 1928, Cờ Ngũ Sắc đã chính thức được thay thế bằng Cờ Quốc dân Đảng. Màu xanh trên lá cờ biểu tượng cho bầu trời. Mặt trời trắng tượng trưng cho sự tươi sáng của ngày tự do, trong khi màu trắng đại diện cho bình đẳng và quyền công dân. Màu đỏ ở phần trên của lá cờ tượng trưng cho máu của những chiến sĩ cách mạng đã hy sinh trong công cuộc lật đổ chế độ nhà Thanh, khai sinh ra Trung Hoa Dân Quốc.

Tuy nhiên, khi nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa được thành lập vào năm 1949, cờ Quốc dân Đảng đã được thay thế bằng cờ đỏ năm sao vàng như hiện tại.

Lá cờ Trung Quốc hiện nay

Hiện nay, lá cờ Trung Quốc là một lá cờ với nền màu đỏ và 5 ngôi sao năm cánh màu vàng ở phía trên bên trái của lá cờ. Lá cờ này được thiết kế và chính thức lưu hành vào năm 1949 khi Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa được thành lập và tiếp tục trở thành biểu tượng quốc gia của Trung Quốc đến ngày nay.

Lịch sử lá cờ Trung Quốc hiện nay

Ngày 16/06/1949, Ủy ban trù bị của Hội nghị Hiệp thương Chính trị Nhân dân Trung Quốc đã thành lập Ban sơ tuyển quốc kỳ và quốc huy.

Từ ngày 15 đến 26 tháng 7 năm 1949, trên các tờ báo lớn của Trung Quốc như Nhân dân Nhật báo, Báo Giải phóng Bắc Kinh, Nhật báo Đại chúng,…, đã xuất hiện thông báo tìm kiếm mẫu thiết kế quốc kỳ mới trên khắp lãnh thổ Trung Quốc. Các yêu cầu cho quốc kỳ bao gồm:

• Đảm bảo đặc điểm lịch sử và văn hoá của quốc gia Trung Quốc.
• Phản ánh chủ nghĩa dân chủ nhân dân, với liên minh công nông làm nền tảng, do giai cấp công nhân lãnh đạo.
• Cờ hình chữ nhật có chiều rộng bằng hai phần ba chiều dài, lấy yếu tố trang nghiêm và giản dị làm trọng tâm.
• Màu chủ đạo là đỏ, có thể kết hợp với các màu khác.

Trong cuộc họp toàn thể đầu tiên của Hội nghị vào tháng 9/1949, Ủy ban Bầu cử sơ bộ đã chọn 38 mẫu thiết kế từ tổng số 3.012 mẫu nhận được. Tối ngày 25 tháng 9, Chủ tịch Mao Trạch Đông tổ chức diễn đàn tham vấn về quốc kỳ, quốc huy, quốc ca, biên niên sử và thủ đô.

Ngày 27/09/1949, Hội nghị quyết định thông qua mẫu quốc kỳ mới, sử dụng lá cờ đỏ năm sao làm quốc kỳ. Vào ngày 1/10/1949, lá cờ đỏ năm sao đầu tiên đã được treo lên tại Quảng trường Thiên An Môn, Bắc Kinh, trong lễ kỷ niệm thành lập Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa.

Màu sắc và thiết kế của cờ Trung Quốc

Lá cờ Quốc kỳ Trung Quốc có hình chữ nhật với tỷ lệ chiều rộng và chiều dài là 2:3. Thiết kế này được xác định chi tiết trong phiên họp toàn thể của Tổng thống năm 1949, do Hội nghị Hiệp thương Chính trị Nhân dân Trung Quốc (CPPC) tổ chức. Quá trình xây dựng lá cờ này dựa trên các đơn vị đo sau:

• Phần trên cùng bên trái của lá cờ được chia thành một hình chữ nhật với kích thước 15 x 10 đơn vị.
• Ngôi sao lớn nhất được vẽ bắt đầu từ năm đơn vị tính từ palăng và có đường kính ngoại tiếp là 6 đơn vị.
• Ngôi sao nhỏ đầu tiên được vẽ cách đỉnh cờ 2 đơn vị và cách palăng 10 đơn vị.
• Ngôi sao nhỏ tiếp theo được vẽ cách đỉnh cờ 4 đơn vị và cách palăng 12 đơn vị.
• Ngôi sao thứ ba được vẽ cách đỉnh cờ 9 đơn vị và cách palăng 10 đơn vị.
• Tất cả các ngôi sao nhỏ có đường kính là 2 đơn vị và được định vị sao cho chúng hướng vào phần trung tâm của ngôi sao lớn hơn.

Thiết kế của lá cờ này thể hiện sự tự hào và đoàn kết của Nhân dân Trung Quốc, với mỗi yếu tố được đặt và định vị theo các đơn vị cụ thể để tạo ra một biểu tượng quốc gia đặc biệt và ý nghĩa.

Ý nghĩa của lá cờ Trung Quốc

Lá cờ Quốc kỳ của Trung Quốc có hình chữ nhật với màu đỏ chủ đạo, đậm chất lịch sử và cách mạng. Phía góc trên bên trái của lá cờ là một ngôi sao lớn, là biểu tượng của Đảng Cộng sản Trung Quốc, thể hiện truyền thống cũng như sứ mệnh lãnh đạo của Đảng trong quá trình xây dựng và phát triển đất nước.

Phía bên phải của ngôi sao lớn, bốn ngôi sao nhỏ bao quanh tạo thành một hình tròn. Mỗi ngôi sao nhỏ đại diện cho một giai cấp trong xã hội Trung Quốc: Công nhân, nông dân, tiểu tư sản thành thị và tư sản dân tộc. Sự hiện diện của cả năm ngôi sao, cùng tồn tại trong một vòng tròn, là biểu tượng của sự đa dạng giai cấp và thể hiện tinh thần đoàn kết, hòa hợp của nhân dân Trung Quốc dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Trung Quốc.

Màu đỏ, từ những cuộc cách mạng hào hùng của quốc gia, không chỉ là biểu tượng của máu, sự hy sinh mà còn là biểu tượng của sự mạnh mẽ và đoàn kết. Lá cờ trở thành một hình ảnh tượng trưng cho những giá trị và tư tưởng mà nhân dân Trung Quốc đang theo đuổi trong hành trình xây dựng và bảo vệ quốc gia của mình.

Lá cờ Trung Quốc thường gắn liền với nhiều khía cạnh trong đời sống. Lá cờ được treo ở nhiều nơi, từ các cơ quan chính phủ, trường học cho đến bệnh viện…  tạo nên một không khí văn hoá đặc trưng. Trong các ngày lễ quốc gia hay các sự kiện quan trọng của quốc gia, quốc kỳ luôn hiện diện, trở thành một phần không thể thiếu của vẻ đẹp văn hoá. Lá cờ Trung Quốc không chỉ là biểu tượng quốc gia mà còn thể hiện lòng tự hào dân tộc, tình yêu quê hương và tư tưởng đoàn kết của nhân dân Trung Hoa.

Những lá cờ của đặc khu hành chính Trung Quốc

Trung Quốc có một số đặc khu hành chính tự trị như đặc khu hành chính Hương Cảng, đặc khu hành chính Ma Cao. Mỗi đặc khu hành chính đều có lá cờ riêng, mang đặc điểm đặc trưng riêng biệt, thể hiện những giá trị của từng khu vực.

Đặc khu hành chính Hương Cảng

Lá cờ của đặc khu hành chính Hương Cảng có hình chữ nhật với 2 màu đỏ và trắng. Màu đỏ chủ đạo tượng trưng cho nền dân chủ và tự do của Hương Cảng. Ở giữa lá cờ có một hình bông hoa màu trắng, trong mỗi cánh hoa có một hình ngôi sao năm cánh màu đỏ. Hình ảnh này không chỉ là một biểu tượng đẹp trong văn hóa Hồng Kông, mà còn mang ý nghĩa thể hiện sự can đảm và kiên cường của người dân nơi đây.

Đặc khu hành chính Ma Cao

Lá cờ của đặc khu hành chính Ma Cao có hình chữ nhật với 3 màu chủ đạo là xanh lá, vàng và trắng. Màu chủ đạo xanh lá tượng trưng sự phát triển thịnh vượng của Ma Cao. Trên lá cờ có hình hoa sen màu trắng do ba cánh hoa hợp thành, trên hoa sen có 1 sao lớn nằm giữa 4 sao nhỏ năm cánh màu vàng. Năm ngôi sao có ý nghĩa tương tự năm sao trên quốc kỳ Trung Quốc, thể hiện Ma Cao là bộ phận bất khả phân ly của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Ba cánh của hoa sen lần lượt tượng trưng cho các bán đảo là Ma Cao, Đãng Tử và Lộ Hoàn. Chiếc cầu lớn bên dưới hoa sen biểu tượng cho cây cầu đầu tiên của Ma Cao – cầu Thống đốc Nobre de Carvalho nối bán đảo Ma Cao và đảo Đãng Tử.

Trung Quốc còn có những lá cờ quan trọng nào khác?

Ngoài lá cờ chính thức của Cộng Hòa Nhân Dân Trung Hoa, cờ của các đặc khu hành chính, Trung Quốc còn có một số lá cờ khác quan trọng như:

• Cờ quân đội Trung Quốc

• Cờ lục quân Trung Quốc

• Cờ hải quân Trung Quốc

• Cờ không quân Trung Quốc

Những lá cờ Trung Quốc mang ý nghĩa lịch sử sâu sắc, thể hiện sự đoàn kết, tương thân và tương ái của nhân dân. Đồng thời, lá cờ cũng thể hiện sự tôn kính với những người yêu nước đã hy sinh trong quá khứ, sự quyết tâm và lòng nhiệt huyết của thế hệ người Trung Quốc hiện tại.

知不知，上
Tri Bất Tri, Thượng